Έγινε η Γερμανία πιο προσεκτική; Προς όφελος τίνος;

Άρθρο του Νίκου Κοτζιά

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν ότι η Γερμανία έγινε προσεκτικότερη στους χαρακτηρισμούς της ως προς το Ελληνικό πρόβλημα. Πολλοί διατείνονται ότι αυτό οφείλεται στις συνεχείς υποχωρήσεις της κυβέρνησης οι όποιες «άλλαξαν το κλίμα». Ότι το Βερολίνο, πλέον, «εμπιστεύεται την Ελλάδα». Στην πραγματικότητα, οι γερμανικές κυρίαρχες ομάδες παραμένουν πολύ σκληρές απέναντι στην Ελλάδα.

Ταυτόχρονα, αυτή την σκληρότητα δεν την συνοδεύουν με συνεχείς προκλητικές μεγαλοστομίες όπως πριν 2 και 3 χρόνια. Οι κύριοι λόγοι δεν έχουν να κάνουν με νεοπαγή «αισθήματα εμπιστοσύνης» προς την Αθήνα, αλλά με τα συμφέροντα της ίδιας της Γερμανίας. Συγκεκριμένα:

            Ο πρώτος και κυριότερος λόγος που οι Γερμανοί περιορίζουν τις αγένειες τους, είναι ότι έχουν πλέον πάρει όσα ζήτησαν, αλλά και  πολλά που επιθυμούσαν στο βάθος της ψυχής τους. Πήραν την επιτροπεία της χώρας. Δικοί της είναι οι δύο «ευρωπαίοι» της τρόικας. Ο επικεφαλής της ομάδας δράσης Ράιχενμπαχ, είναι Γερμανός. Μέσω αυτής της ομάδας ελέγχεται το κεντρικό κράτος. Μέσω της επιτροπής Φούχτελ εποπτεύει η Γερμανία το περιφερειακό κράτος και την ΤΑ. Φίλος της ολλανδός ανέλαβε τον έλεγχο των δημόσιων οικονομικών, αλλά και των τραπεζών. Το Βερολίνο έλαβε διαβεβαιώσεις ότι θα πάρει τα σημαντικότερα δημόσια φιλέτα: ΟΤΕ (υπόλοιπο), ΔΕΗ, ίσως Εθνική Τράπεζα. Διασφάλισε χάρης στο PSI τον έλεγχο της Κύπρου και την απόκτηση γεωοικονομικών θέσεων στην ανατολική Μεσόγειο. Είναι έτοιμη να λεηλατήσει μαζί με την ντόπια Ολιγαρχία τον ορυκτό πλούτο της χώρας. Έχει τον καλύτερο φίλο της στην Αθήνα ως υπουργό οικονομικών. Το Βερολίνο έχει, λοιπόν, χίλιους λόγους να σκάει χαμόγελα και να ζαλίζονται από ευτυχία οι ντόπιοι διαπλεκόμενοι.

            Ο δεύτερος λόγος που δείχνει η Γερμανία λίγο πιο συγκρατημένη στις ύβρεις σε βάρος μας, είναι ότι άλλαξε η ίδια. Στην αρχή της κρίσης είχε ανασφάλεια. Φοβήθηκε που μπορούσε να πάει το πράγμα. Λοιδορούσε και φώναζε προκειμένου να ρίξει το ανάθεμα στο «κακό ελληνικό κράτος». Να αποκλείσει ότι θα γίνει η ίδια μέρος του προβλήματος. Στην πορεία, όμως, συνέλεξε εμπειρίες. Διαπίστωσε ότι η ελληνική ολιγαρχία-διαπλοκή δεν είχε καμιά διάθεση να υπερασπιστεί την Ελλάδα και ότι ήταν έτοιμη να τα παραδώσει όλα. Αρχικά αιφνιδιάστηκε από αυτή την στάση των Αθηνών. Δεν ήταν σίγουρη ότι αυτό που αντίκριζε, αυτά τα αθηναϊκά άδεια δοχεία που κάνουν μεγάλο κρότο, ήταν η συνολική ποιότητα των κυρίαρχων δυνάμεων στην Αθήνα. Τελικά, κατάλαβε ότι μπορούσε να μετατρέψει την Αθήνα σε αποικία χρέους και άδραξε την ευκαιρία. Τώρα δεν θέλει πια τον διωγμό της Αθήνας από «την ευρωπαϊκή λέσχη», αλλά την πλήρη παράδοσή της. Από εδώ και πέρα ο χειρισμός της Ελλάδας από τη Γερμανία θα συναρτάται από τα κέρδη ως προς το κόστος της αποικίας χρέους. Αν πληρώνει η Ελλάδα, ιδιαίτερα σε είδος, τότε δεν θα έχει πρόβλημά το Βερολίνο μαζί της.

            Ο τρίτος κύριος λόγος του νέου ρεαλισμού της Γερμανίας είναι ότι προσπαθεί να απαλλάξει εαυτόν των ευθυνών που έχει για τα αρνητικά αποτελέσματα των δογμάτων που επέβαλλε στην Αθήνα. Γνωρίζει ότι η Ελλάδα μπορεί εύκολα να μετακινηθεί από την κατάσταση «χείλος του γκρεμού» σε εκείνη της ελεύθερης πτώσης. Αυτό δεν το θέλει να το χρεωθεί. Και σε αυτή την επιλογή της, βοηθιέται παραπάνω από ότι ανέμενε, από την συμπεριφορά του συμπλέγματος ελληνική Ολιγαρχία/ Διαπλοκή/ Κυρίαρχο πολιτικό σύστημα.

            Ο τέταρτος λόγος μιας πιθανής παραπέρα γερμανικής προσαρμογής είναι ότι και η ίδια πιέζεται από ισχυρότερες δυνάμεις που της συνιστούν «να συνετιστεί». Πρόκειται για την Κίνα που έχει 2,2 φορές το μέγεθος της οικονομίας της Γερμανίας, καθώς και τις ΗΠΑ που η οικονομία τους είναι 4,3 φορές μεγαλύτερη. Επιπλέον, οι ΗΠΑ είναι σε θέση να συνοδεύσουν το δολάριο με αεροπλανοφόρα. Μπορεί συχνά το Βερολίνο να τους αντιτίθεται, αλλά στο τέλος της ημέρας θα αναγκαστεί να βάλει φρένο και μέτρο σε εκείνες τις πολιτικές του που θέτουν σε κίνδυνο ευρύτερα συμφέροντα.

            Ασφαλώς είναι αστείο, αλλά ταυτόχρονα επικίνδυνο, να αγνοεί η τρικομματική αυτά τα γεγονότα και να παριστάνει ως να πιστεύει ότι οι γερμανικές ρεαλιστικές προσαρμογές, λίγες, περιορισμένες και κατά ανάγκη, είναι προϊόν των πετυχημένων υποκλίσεών στη Μέρκελ. Για άλλη μια φορά δείχνει να μην καταλαβαίνει τη γερμανική συμπεριφορά και τη διεθνή πολιτική σκηνή.