Ενα βιβλίο-συνεισφορά στον δημόσιο διάλογο

  

ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΔΕΡΗ

 Ελλάδα Αποικία Χρέους

  

Επίκαιρες αναλύσεις για την γερμανική πολιτική στην Ευρώπη έγιναν αμέτρητες. Ο προβληματισμος για την κρίση και η αναζήτηση λύσεων , όπως και η καταγραφή έντονων ανησυχιών για την μελλοντική πορεία της ΕΕ έχουν πυκνώσει τόσο πολύ, που θυμίζουν περίοδο έντονων αναζητήσεων καθώς εκτιμάται  κάτι νέο, ίσως επικίνδυνο βρίσκεται προ των πυλών.

Στο επίκεντρο βρίσκεται η Γερμανία. Οχι μόνο η λεγόμενη γερμανική Ευρώπη, η μετάλλαξη δηλαδή της ΕΕ από μιά εθελοντική ένωση ισότιμων κρατών σε μιά Ευρώπη υπό τον έλεγχο του Βερολίνου που γίνεται όλο και πιό πολύ αλλαζονικό, όλο και πιό αυταρχικό και άπληστο για κυριαρχία, και ας διατείνεται για το αντίθετο.

Ενας όρος, η «αποικία χρέους» που οφείλεται στον καθηγητή Νίκο Κοτζιά, υιοθετήθηκε πολιτικά από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά και πολλές ακόμη πολιτικές και πνευματικές δυνάμεις του τόπου, αποδεικνύοντας για μιά ακόμη φορά, ότι όσο υπάρχουν ιδέες υπάρχουν και ελπίδες. Η απόλυτη επιτυχία του όρου αυτού, που αποτελεί τη συμπυκνωμένη έκφραση μιάς  επιστημονικής, όσο και πολιτικής προσέγγισης, καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι δεν υπήρξε μέχρι σήμερα , περίπου 2,5 χρόνια από την  πρωτοχρησιμοποίησή του , καμία  ισοδύναμη απάντηση από τις δυνάμεις που στηρίζουν τη σημερινή πολιτική . Ο όρος του Ν. Κοτζιά δεν είναι ούτε νομικός, ούτε οικονομικός. Είναι μιά εθνική απάντηση, μιά πρόταση για κινητοποίηση και δράση από τον πολιτικό και πνευματικό κόσμο της χώρας.  

Ο Νίκος Κοτζιάς, καθηγητής Πολιτικών Θεωριών στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, συγγραφέας δεκάδων βιβλίων, άνθρωπος με πολιτική δράση, ενεργός πολίτης και εσχάτως , επικεφαλής της Κίνησης Ιδεών «Πράττω», με το τελευταίο του βιβλίο «Ελλάδα Αποικία Χρέους - Ευρωπαϊκή Αυτοκρατορία και Γερμανική πρωτοκαθεδρία», που κυκλοφορεί αύριο από τις εκδόσεις Παττάκη,  συνεισφέρει στην αναζήτηση των πολιτικών αιτιών των προβλημάτων της  χώρας και κυρίως , μας ωθεί να βυθιστούμε σε μιά μοναδική παρουσίαση των γερμανικών πολιτικοιδεολογικών δομών που καθοδηγούν τη κυβέρνηση Μέρκελ και γενικότερα τις συστημικές δυνάμεις στη Γερμανία. Είναι παράλληλα και μιά πυξίδα που επιδιώκει να μας οδηγήσει στην κατανόηση των εξελίξεων , ώστε να προβλέψουμε, όχι ως μάντεις, αλλά ως σκεπτόμενοι πολίτες, το  πολιτικο μέλλον μας, με βάση επιστημονικές προσεγγίσεις, κάτι που τόσο πολύ έχουμε ανάγκη, αυτή την σκοτεινή περίοδο , κατά την οποία ίσως περισσότερο από ποτέ η αλήθεια συσκοτίζεται για να υπηρετηθούν συμφέροντα. 

                 Η Αποικία Χρέους

Ο Νίκος Κοτζιάς , μελετώντας τις εξελίξεις στην ΕΕ , αλλά κυρίως τις μεταβολές της γερμανικής πολιτικής στα κυβερνητικά κτίρια του Βερολίνου και παράλληλα, μελετώντας τον τρόπο με τον οποία επιβλήθηκαν στην Ελλάδα οι δανειακές συμβάσεις και τα Μνημόνια, χρησιμοποίησε πρώτος τον όρο «Αποικία Χρέους» για να περιγράψει τη θέση της χώρας μας, μέσα από αμέτρητες δεσμεύσεις , επιτήρηση και εξαρτήσεις που προβλέπονται στα κείμενα αυτά.

Δεν είναι τίτλος –σύνθημα,  αντίθετα, αλλά τίτλος- προσέγγιση σε μιά νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται στην Ευρωπαική Ενωση, κλονίζει το ευρωπαικό οικοδόμημα, προκαλεί αντιδράσεις, άλλοτε υψηλού επιπέδου, άλλοτε σκληρές αντιγερμανικές, άλλοτε λαικιστικές, άλλοτε εχέφρονες πολιτικοί και διανοούμενοι βλέπουν τα κοινωνικά συντρίμια  στις ευρωπαικές κοινωνίες και ανησυχούν. Το βιβλίο του Ν. Κοτζιά είναι όλα αυτά μαζί.

Σειρά αναλύσεων και αποφάσεων που έχει λάβει η Γερμανία και σε πολιτικό  και κοινοβουλευτικό επίπεδο στο εσωτερικό της και στο πλαίσιο της ΕΕ έχουν οδηγήσει τον Ν. Κοτζιά σε σειρά προσεγγίσεων που δικαιώνουν τον τίτλο του Βιβλιου. Δεν θα καταλάβουμε τι ακριβώς κάνει η Γερμανία, αν δεν μελετήσουμε τις αποφάσεις του κοινοβουλίου της. Η Γερμανία με αποφάσεις του Κοινοβουλίου ενισχύει την δημοκρατία στο εσωτερικό της, αλλά ταυτόχρονα αποδυναμώνει όλες τις άλλες δημοκρατίες της ΕΕ. Το γερμανικό κοινοβούλιο είναι το μόνο που  κυριαρχεί έναντι των ευρωπαικών θεσμών, γιατί όλα τα άλλα έχουν εκχωρήσει πολλές εξουσίες στο υπερεθνικό κέντρο των Βρυξελλών το οποίο εν πολλοίς ελέγχεται από το Βερολίνο.

Καταγράφοντας σχετικές αποφάσεις , ο Ν. Κοτζιάς σημειώνει την απώλεια της κυριαρχίας του ελληνικού κοινοβουλίου  αναφέροντας χαρακτηριστικά:

«Σε αντίθεση με τους γερμανούς, η Ελλάδα είναι μια αποικία χρέους στην οποία παραβιάζονται όλοι οι κανόνες αυτοπροστασίας στο διεθνές σύστημα καθώς και της δημοκρατικής διαμόρφωσης πολιτικής καθώς και συμμετοχής σε αυτήν...»

«...Η Γερμανία απαιτεί, επί παραδείγματι, από το Ελληνικό κράτος να άρει τις λειτουργίες του ως κράτος δικαίου και κοινωνικής πρόνοιας. Να ελέγχεται και εποπτεύεται η χώρα από τους δανειστές. Να παρακάμπτεται και υποβαθμίζεται το κοινοβούλιο. Με άλλα λόγια, συνδέει την καταβολή των δόσεων των δανείων με την παραίτηση της Ελλάδας από αξίες και αρχές λειτουργίας της ΕΕ και της ίδιας της ιδρυτικής ιδέας της ΕΟΚ....»

Ομως , η αξία της σκέψης και των επιχειρημάτων που αναπτύσσονται στην συνέχεια, επιβεβαιώνουν την διεθνή συζήτηση για τον ρόλο του Βερολίνου. Ταυτόχρονα όμως, ο Ν. Κοτζιάς δεν μένει προσκολημένος σε πολιτικοοικονομικά στερεότυπα ότι ο ισχυρός μπορεί να κάνει τα πάντα ή ότι δεν αλλάζει τίποτα. Γιατί  παρουσιάζει με επιστημονική μεθοδολογία τα ερωτήματα και τις προσεγγίσεις που κάνει ο απλός πολίτης. Ειδικότερα σημειώνει ότι «ασφαλώς δεν είναι «όλοι» που επιθυμούν την Γερμανική πρωτοκαθεδρία στην Ευρώπη, τη γερμανική διεύθυνση στην ΕΕ. Αλλά το μεγάλο ερώτημα είναι αν θέλει και μπορεί η Γερμανία να ανταποκριθεί σε έναν τέτοιο ρόλο. Το δε δεύτερο μεγάλο ερώτημα είναι ότι ακόμα και αν το θέλει και νομίζει ότι μπορεί, θα το κάνει χωρίς να προκαλεί με τον τρόπο της το παρελθόν; Για τον συγγραφέα, η απάντηση είναι ότι η Γερμανία δεν μπόρεί!. Αλλά η Ελλάδα βυθίζεται όλο και πιό πολύ στην εξάρτηση και την αποσάρθρωση. Απαντήσεις σε όλα αυτά και πολλά ακόμη ερωτήματα , σε ένα βιβλίο –πολιτική πρόταση για μιά καλύτερη Ελλάδα...